Bảo mật luôn là mối quan tâm hàng đầu của người dùng trong thời đại bùng nổ công nghệ số và xác thực sinh trắc học (Biometrics) nổi lên như một giải pháp xác nhận danh tính chính xác và hiệu quả. Xác thực sinh trắc học là gì? Tại sao nó đang là xu hướng bảo mật nổi bật hiện nay? Shop1888 sẽ giải đáp thắc mắc trong bài viết dưới đây và giúp các bạn tìm hiểu thông tin chi tiết về các loại nhận dạng sinh trắc phổ biến, cách cài đặt vào điện thoại và giao dịch.
Xác thực sinh trắc học là gì?
Xác thực sinh trắc học (Biometrics authentication) là công nghệ ứng dụng các đặc điểm sinh học độc nhất của mỗi cá nhân như dấu vân tay, mống mắt, khuôn mặt, giọng nói,… để nhận dạng và xác thực người dùng.
Hệ thống bảo mật sinh trắc học hoạt động dựa trên nguyên tắc nhận dạng sinh trắc học. Khi thiết lập, mẫu sinh trắc học của người dùng (như dấu vân tay, khuôn mặt) sẽ được số hóa và lưu trữ an toàn trên thiết bị. Khi cần truy cập, người dùng sẽ cung cấp lại mẫu sinh trắc học để hệ thống đối chiếu với mẫu lưu trữ. Nếu khớp, quyền truy cập sẽ được cấp.
Hệ thống bảo mật được củng cố bởi xác thực sinh trắc học thông qua nhiều ứng dụng:
- Kiểm soát truy cập: Hạn chế truy cập trái phép vào khu vực cấm như sân bay, ngân hàng, data center bằng cách sử dụng dấu vân tay, mống mắt, khuôn mặt,…
- Quản lý danh tính: Đảm bảo danh tính người dùng trong các hệ thống thông tin. Ví dụ như sử dụng dấu vân tay để chấm công trên máy chấm công tự động, xác thực khuôn mặt để đăng nhập tài khoản ngân hàng, bảo vệ thông tin cá nhân và giao dịch.
Khác với mật khẩu truyền thống khi rủi ro cao và dễ bị gian lận hay quên, xác thực sinh trắc học mang đến sự an toàn, tiện lợi và độ chính xác vượt trội, góp phần bảo vệ hệ thống an ninh mạng hiệu quả.
Các loại nhận dạng sinh trắc phổ biến
Dưới đây là các loại xác thực sinh trắc phổ biến được sử dụng trong hệ thống bảo mật hiện nay:
Xác thực sinh trắc nhận diện bằng dấu vân tay
Xác thực sinh trắc nhận diện bằng dấu vân tay hoạt động bằng cách ghi lại hình ảnh vân tay của người dùng và lưu trữ trong cơ sở dữ liệu. Khi thực hiện xác thực người dùng, hệ thống sẽ so sánh hình ảnh vân tay quét được với hình ảnh đã lưu trữ để xác minh danh tính.
Ưu điểm
- Tính duy nhất: Mỗi người sở hữu mẫu vân tay độc đáo, khó sao chép.
- Sự tiện lợi: Dễ dàng sử dụng, không cần thiết bị hỗ trợ phức tạp.
- Chi phí thấp: Công nghệ trắc vân tay đã được tích hợp sẵn trên nhiều thiết bị di động hiện nay.
Nhược điểm
- Dễ bị giả mạo: Dấu vân tay có thể bị sao chép từ ảnh hoặc dấu vân tay giả.
- Khả năng hoạt động: Hệ thống xác thực trắc vân tay có thể gặp trục trặc khi vân tay bị mờ, bẩn hoặc trầy xước.
Nhận diện trắc vân tay được sử dụng trong nhiều lĩnh vực như: CCCD, mở khóa điện thoại, máy tính, kiểm soát truy cập ra vào tòa nhà, chấm công nhân viên, giao dịch ngân hàng,…
Xác thực sinh trắc nhận diện khuôn mặt
Xác thực sinh trắc nhận diện khuôn mặt (Face ID) sử dụng công nghệ camera để ghi lại hình ảnh khuôn mặt của người dùng và phân tích các đặc điểm như: mắt, mũi, miệng,… để xác minh danh tính.
Ưu điểm
- Tiện lợi: Sử dụng dễ dàng, nhanh chóng.
- Khả năng bảo mật cao: Công nghệ nhận diện khuôn mặt hiện đại có khả năng phân biệt chính xác khuôn mặt thật với ảnh hoặc video giả mạo.
Nhược điểm
- Yêu cầu điều kiện ánh sáng: Hệ thống nhận diện khuôn mặt có thể hoạt động kém trong điều kiện ánh sáng yếu.
- Bị ảnh hưởng bởi phụ kiện: Việc sử dụng khẩu trang, kính râm hoặc mũ có thể khiến hệ thống nhận diện khuôn mặt gặp khó khăn.
Nhận diện khuôn mặt được sử dụng phổ biến trong các hệ thống an ninh, chấm công, kiểm soát ra vào, smartphone cao cấp,…
Xác thực sinh trắc nhận diện qua võng mạc
Xác thực sinh trắc nhận diện qua võng mạc hoạt động bằng cách sử dụng tia laser để quét võng mạc của người dùng và ghi lại hình ảnh các mạch máu li ti bên trong. Sau đó, hình ảnh này sẽ được so sánh với hình ảnh võng mạc đã lưu trữ trong cơ sở dữ liệu để xác minh danh tính.
Ưu điểm
- Mức độ bảo mật cao: Mống mắt là cơ quan duy nhất trong cơ thể có mẫu sinh trắc học độc đáo và ổn định theo thời gian.
- Khó bị giả mạo: Công nghệ nhận diện võng mạc rất khó bị đánh lừa bởi các hình thức giả mạo thông thường.
Nhược điểm
- Chi phí cao: Hệ thống xác thực võng mạc có giá thành cao hơn so với các loại hệ thống xác thực sinh trắc học khác.
- Khả năng sử dụng: Một số người có thể cảm thấy khó chịu khi sử dụng hệ thống xác thực võng mạc.
Nhận diện võng mạc được sử dụng chủ yếu trong các lĩnh vực có yêu cầu bảo mật cao như: ngân hàng, quân sự, chính phủ,…
Xác thực sinh trắc nhận diện giọng nói
Xác thực sinh trắc nhận diện giọng nói sử dụng công nghệ ghi âm và phân tích giọng nói để xác minh danh tính người dùng.
Hệ thống hoạt động bằng cách ghi lại mẫu giọng nói của người dùng và lưu trữ trong cơ sở dữ liệu. Khi thực hiện xác thực, người dùng sẽ đọc một đoạn văn bản hoặc câu nói cụ thể. Hệ thống sau đó sẽ phân tích mẫu giọng nói được ghi lại và so sánh với mẫu giọng nói đã lưu trữ để xác minh danh tính.
Ưu điểm
- Tiện lợi: Dễ dàng sử dụng, không cần thiết bị hỗ trợ phức tạp.
- Khả năng ứng dụng rộng rãi: Công nghệ xác thực giọng nói có thể được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực như tự động hóa, dịch vụ khách hàng,…
Nhược điểm
- Bị ảnh hưởng bởi tiếng ồn: Hệ thống xác thực giọng nói có thể hoạt động kém trong môi trường ồn ào.
- Khả năng giả mạo: Giọng nói có thể bị sao chép hoặc mô phỏng bằng các phần mềm chuyên dụng.
Nhận diện giọng nói được sử dụng trong các ứng dụng như: trợ lý ảo, dịch vụ khách hàng tự động, kiểm soát ra vào bằng giọng nói,…
Xác thực sinh trắc học nổi lên như một giải pháp bảo mật đầy hứa hẹn trong kỷ nguyên số, mang đến nhiều lợi ích vượt trội so với phương thức truyền thống sử dụng mật khẩu. Hy vọng qua các thông tin Shop1888 đã chia sẻ, bạn đã hiểu được xác thực sinh trắc học là gì và các loại xác thực sinh trắc phổ biến hiện nay. Nếu có thắc mắc hãy liên hệ chúng tôi để được giải đáp chi tiết.